رسالت و اهداف حضرت زینب در واقعه عاشورا

رسالت و اهداف حضرت زینب در واقعه عاشورا

گام دوم انقلاب حسینی، با شهادت سیدالشهداء و اسارت خانواده ایشان و حضرت زینب (س) آغاز گردید. عصر روز عاشورا، وقتی خیمه های اهل حرم غارت شد، رسالت بازماندگان جریان عاشورایی آغاز گردید. امام سجاد(ع) و زینب کبری(س)، دو فرمانده جنگ نرمی بودند که میدان آن پس از نبرد سخت کربلا، پدیدار گشت. و بار مسئولیت ایشان را در دو حوزه نمایان ساخت: نخست استقامت درونی و حفظ روحیه خود و اطرافیان در برابر دشمنی که عرصه را برای تحقیر خاندان رسول خدا مهیا دیده بود. و می خواست هرگونه جایگاه اجتماعی و ارزشی را از اهل بیت نبوی بزداید. دوم آگاهی­ بخشی در جنگ روایت ها در برابر دشمنی که راه تکفیر را باز دیده و قصد دارد حسینیان را به مردم، خارجی و بی دین معرفی کند. و این گونه وانمود نماید که خروج در برابر حاکم – ولو حاکم ظالم – همسان با کفر است

تدبیر زینبی در مبارزات عاشورایی

زینب کبری(ع) که به تصریح امام سجاد (ع)، «عالمه غیر معلّمه» [دانایی که آموزگار نداشته؛ الاحتجاج طبرسی ج 2 ص 305.]  عصر خود بود، با علم به وضعیت موجود و با علم به نیاز جامعه، نقش انقلابی و رسانه ای خود را در هر دو بخش به بهترین وجه ایفا نموده و اجازه نداد تا دشمن به اهداف سیاسی و اجتماعی خود دست یابد. این در حالی بود که آن حضرت پیش از شهادت امام حسین(ع)، در مدیریت بانوان کاروان و نیز یاری برادر در لحظات دشوار، نقش بی نظیر خود را اثبات نموده بود.

بیانات عاطفی ایشان تا حدی اثرگذار بود که لشکر دشمن را به قساوت و پلیدی رفتار خویش آگاه ساخت و اشک عمر سعد را نیز در برابر رفتاری که سپاهیانش انجام می دهند جاری می­ساخت. [ با کاروان حسینی از مدینه تا مدینه، ج 4 ص 380.]  گریه دشمن هرچند ارزشی نداشت اما اثباتگر این نکته بود که خود آن ها نیز به عمق ظلم و جنایتی که در حال وقوع است، پی برده بودند؛ هرچند طمع ها و ترس ها مانع اثرگذاری این اشک ها در رفتار آنان بود.

نقش افشاگری از ظلم بنی‌امیه

بنی‌امیه قصد داشت در کوفه و شام بر روی جنایات خود پرده بپوشد. در این برهه از تاریخ زنان قهرمان عاشورا به‌ویژه حضرت زینب(س) با شهامت به ایراد خطبه پرداختند و در میان مردم پرده از چهره امویان کنار زدند. و آنها را رسوا کردند و بیان ظلم‌ها و جنایت‌های اموی به آل‌الله موجب رسوایی آنها شد.

پیام‌رسانی خون شهدا

اگر افشاگری‌ها و بیان وقایع و پیام‌رسانی‌های عاشورا نبود چه بسا خون شهدا هدر می‌رفت و مردم از عمق واقعه با خبر نمی‌شدند. زنان عاشورایی و در رأس آنها حضرت زینب(س) حقایق و اهداف خون‌های ریخته در کربلا را بیان می‌کرد. ایشان همچنین نگذاشت غبار فراموشی بر روی این خون‌ها بنشیند و از این طریق خفتگان را بیدار می‌کرد.

پرستاری و پشتیبانی

یکی از رسالت‌های مهم حضرت زینب(س) در واقعه عاشورا پرستاری و مدیریت پشت جبهه بود. ایشان با پرستاری از امام سجاد(ع)، مداوای مجروحین، امدادگری و تخصیص سهم خود به کودکان در ساماندهی و مدیریت پشت جبهه نقش مؤثری داشت. ایشان همچنین از این طریق امور زنان و کودکان را مدیریت می‌کرد.

روحیه‌بخشی به سپاهیان

حضور مادران و همسران سپاهیان امام حسین(ع) باعث قوت قلبی برای رزمندگان بود. حضور این افراد در تنها نگذاشتن امام زمانشان نقش مؤثری داشت نمونه این مادران و همسران شهدا را ام‌وهب، مسلم بن اوسجه، همسر خولی و مادر حضرت قاسم را می‌توان نام برد.

مدیریت شرایط بحران

پس از ظهر عاشورا موقعیت‌های تلخی به وجود آمد و همه مردان و یا غالب آنها از سپاه امام حسین(ع) به شهادت رسیدند. اما در این بین نقش مدیریتی حضرت زینب(س) که قافله‌سالار اسیران و سرپرست کودکان بود به خوبی آشکار شد. حضرت زینب(س) با اینکه بسیاری از نزدیکان خود را در شرایط بسیار سختی از دست داده بودند اما توانستند برای عالم الگو باشند.

تبدیل اسارت به فرصت

در این شرایط بحرانی دشمن تصور می‌کرد با به اسارت بردن زنان و مادران و کودکان شهدای کربلا و گرداندن شهر به شهر آنها می‌تواند از آنها زهر چشم بگیرد. اما در این شرایط بحرانی قهرمان کربلا، حضرت زینب(س) زانوی غم به بغل نگرفتند. بلکه با سخنرانی‌های کوبنده و افشاگری و خطبه‌های پرشور در مجلس ابن زیاد و کاخ یزید ماهیت اسارت را تغییر دادند. و آن را به بیدارگری اذعان جامعه و زدودن پرده‌های غفلت تبدیل کردند. حضرت زینب(س) اسیر آزادی‌بخش بودند که جامعه را به سمت آزادگی فرا می‌خواندند.

عمق‌بخشی بُعد عاطفی حماسه

حضور زنان در جریان عاشورا ابعاد عاطفی ماجرا را برانگیخت و عواطف انسان‌ها را به سمت جبهه حق سوق دادند. این حرکت باعث تحریک احساسات انسان‌ها شدند. زنان عاشورایی در هر جا به عزاداری شهدای خود می‌پرداختند و مردم کوفه و شام را به گریه می‌انداختند و به بُعد عاطفی این جریان عمق می‌بخشیدند.

شهیدپروری

حضور مادران در تربیت فرزندان مجاهد و حقیقت‌طلب بسیار مهم بود. در جریان کربلا بسیار می‌بینیم که مادران فرزندان خود را تشویق به دفاع از دین حق می‌کنند که نمونه بارز آن را در مادر وهب، امر بن جناده می‌بینیم. این مادران درصدد تربیت نسلی شهادت‌طلب بودند که تلاش کردند با تربیت این نسل آنها را به سمت عدالت‌خواهی پیش ببرند. این مادران شهدا امروز می‌توانند در شیوه تربیت فرزند برای ما الگو باشند.

صبر و پایداری

مهم‌ترین درس حضرت زینب(س) به جهانیان در واقعه کربلا، مقاومت، صبر و پایداری بوده است. ایشان با دیدن چندین داغ وحشتناک به تأسی از کلام قرآن باز هم صبر پیشه کردند.

حجاب و عفاف حضرت زینب (س)

پس از واقعه عاشورا، هرچند که دشمن سعی می‌کرد خیمه این افراد را غارت و با گرداندن آنها در شهرهای بزرگ آنها را تحقیر کند اما همچنان آنها بر عفاف و حجاب خود پایبند بودند و حدود الهی را که یک زن متعهد باید حفظ کند، حفظ می‌کردند.

 

چگونه می توان حضرت زینب سلام الله علیها را به عنوان اسوه و الگو به نسل جوان به ویژه بانوان معرفی و تبیین کرد؟

در جمهوری اسلامی ایران زادروز این بانوی پاک و دردانه رسالت و یادگار کربلا که بدون او نهضت عاشورا ادامه پیدا نمی کرد، روز پرستار است. که به مناسبت پرستاری امام سجاد (ع) و پرستاری در کربلا، تاج پرستاران و سرور و سالار پرستاران به این روز نام گرفت. ما باید از این ظرفیت استفاده کنیم و مطالب راهبردی و کاربردی تاثیرگذار و فرهنگی بتوانیم بسط و گسترش لازم را داشته باشیم. حضرت زینب (س) اسوه صبر، ایثار، شجاعت و استقامت است. بانوان باید با شناخت سجایای اخلاقی حضرت زینب (س) و الگوگیری از آنها، بتوانند در کانون خانواده و در اجتماع حضوری موثر و پرتلاش داشته باشند.

حضرت زینب (س) همچون سایر ائمه اطهار (ع) با رعایت شان و جایگاه خود در عرصه های علمی، اجتماعی و سیاسی حضوری فعال داشتند که پیام آوری نهضت عاشورا و زنده نگهداشتن واقعه کربلا با سخنرانی های قراء یکی از مهم ترین رسالت های این بانوی بزرگوار است.

 

برگزاری روضه خانگی در سراسر کشور با شما ، اعزام سخنران با ما

اگر عضو ثاقب هستید برای دعوت از سخنران کلیک کنید

اگر عضو ثاقب نیستید ابتدا فرم ثبت‌نام را تکمیل کرده و سپس از منوی «درخواست مبلّغ» اطلاعات جلسه را ثبت کنید