توصیه های امام رضا (ع) برای ورود به ماه رمضان
ماه شعبان، مقدمه‌ای برای ورود به ضیافت الهی در ماه رمضان است. در این ایام، فرصت بازگشت به سوی خداوند و آمادگی برای بهره‌مندی از برکات رمضان فراهم می‌شود. امام رضا (علیه‌السلام) در جمعه آخر این ماه، توصیه‌هایی ارزشمند به اباصلت هروی فرمودند که می‌تواند راهگشای ما در این مسیر باشد.
مروری بر توصیه‌های امام رضا (علیه‌السلام)
امام رضا (علیه‌السلام) در این روایت، توصیه‌های مهمی را برای بهره‌گیری از لحظات پایانی شعبان بیان کرده‌اند:
- جبران کوتاهی‌ها: اگر در روزهای گذشته غفلت و کوتاهی داشته‌ایم، در فرصت باقی‌مانده تلاش کنیم تا آن را جبران کنیم.
- توجه به امور سودمند: از کارهایی که بی‌فایده هستند دوری کنیم و به آنچه برای سعادت دنیوی و اخروی ما مفید است، روی آوریم.
- زیاد دعا کردن: دعا وسیله‌ای برای ارتباط با خداوند و طلب خیر و مغفرت است.
- استغفار زیاد: طلب آمرزش از خداوند، دل را از آلودگی‌ها پاک کرده و زمینه ورود به ماه رمضان را فراهم می‌کند.
- تلاوت قرآن: قرائت قرآن روح را نورانی کرده و برکات الهی را به زندگی انسان جاری می‌سازد.
- توبه از گناهان: بازگشت به سوی خداوند و ترک گناهان، مقدمه‌ای برای اخلاص در عبادات ماه رمضان است.
- ادای امانت‌ها: هر حقی که بر گردن داریم، از جمله بدهی‌های مالی یا مسئولیت‌های اخلاقی و اجتماعی، ادا کنیم.
- پاک کردن کینه از دل: با قلبی پاک و بی‌کینه وارد ماه رمضان شویم تا روحمان آماده دریافت رحمت‌های الهی باشد.
- ترک گناهان گذشته: اگر به گناهی عادت داشته‌ایم، اکنون فرصت ترک آن و اصلاح رفتارهایمان است.
- توکل بر خدا: در تمام امور، چه آشکار و چه پنهان، به خداوند اعتماد کنیم که هر کس بر او توکل کند، خداوند امورش را کفایت می‌کند.
دعای پایانی شعبان
امام رضا (علیه‌السلام) توصیه کردند که در روزهای باقی‌مانده از شعبان، این دعا را زیاد بخوانیم:
“اللَّهُمَّ إِنْ لَمْ تَکُنْ غَفَرْتَ لَنَا فِیمَا مَضَی مِنْ شَعْبَانَ، فَاغْفِرْ لَنَا فِیمَا بَقِیَ مِنْهُ”
متن کامل روایت
اباصلت هَروی روایت کرده است که در جمعه آخر ماه شعبان به خدمت حضرت امام رضا علیه السلام رفتم و ایشان به من توصیه کرد که در پایان ماه شعبان ده موضوع را انجام دهم و سپس آماده ماه رمضان شوم.
«دخَلْتُ عَلَی أَبِی اَلْحَسَنِ عَلِیِّ بْنِ مُوسَی اَلرِّضَا عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ، فِی آخِرِ جُمُعَةٍ مِنْ شَعْبَانَ فَقَالَ لِی یَا أَبَا اَلصَّلْتِ، إِنَّ شَعْبَانَ قَدْ مَضَی أَکْثَرُهُ وَ هَذَا آخِرُ جُمُعَةٍ مِنْهُ فَتَدَارَکْ فِیمَا بَقِیَ مِنْهُ تَقْصِیرَکَ فِیمَا مَضَی مِنْهُ وَ عَلَیْکَ بِالْإِقْبَالِ عَلَی مَا یَعْنِیکَ وَ تَرْکِ مَا لاَ یَعْنِیکَ وَ أَکْثِرْ مِنَ اَلدُّعَاءِ وَ اَلاِسْتِغْفَارِ وَ تِلاَوَةِ اَلْقُرْآنِ، وَ تُبْ إِلَی اَللَّهِ مِنْ ذُنُوبِکَ لِیُقْبِلَ شَهْرُ اَللَّهِ عَلَیْکَ وَ أَنْتَ مُخْلِصٌ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ لاَ تَدَعَنَّ أَمَانَةً فِی عُنُقِکَ إِلاَّ أَدَّیْتَهَا وَ لاَ فِی قَلْبِکَ حِقْداً عَلَی مُؤْمِنٍ إِلاَّ نَزَعْتَهُ وَ لاَ ذَنْباً أَنْتَ مُرْتَکِبُهُ إِلاَّ أَقْلَعْتَ عَنْهُ وَ اِتَّقِ اَللَّهَ وَ تَوَکَّلْ عَلَیْهِ فِی سَرَائِرِکَ وَ عَلاَنِیَتِکَ وَ مَنْ یَتَوَکَّلْ عَلَی اَللّٰهِ فَهُوَ حَسْبُهُ إِنَّ اَللّٰهَ بٰالِغُ أَمْرِهِ قَدْ جَعَلَ اَللّٰهُ لِکُلِّ شَیْءٍ قَدْراً، وَ أَکْثِرْ مِنْ أَنْ تَقُولَ فِیمَا بَقِیَ مِنْ هَذَا اَلشَّهْرِ اَللَّهُمَّ إِنْ لَمْ تَکُنْ غَفَرْتَ لَنَا فِیمَا مَضَی مِنْ شَعْبَانَ، فَاغْفِرْ لَنَا فِیمَا بَقِیَ مِنْهُ، فَإِنَّ اَللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی یُعْتِقُ فِی هَذَا اَلشَّهْرِ رِقَاباً مِنَ اَلنَّارِ لِحُرْمَةِ شَهْرِ رَمَضَانَ». (بحارالانوار، ج۹۷، ص۷۳)
اباصلت هروى مىگويد: جمعه آخر ماه شعبان خدمت امام رضا عليه السلام رسيدم. حضرت فرمود: اى اباصلت! اكثر ماه شعبان رفت و امروز جمعه آخر ماه است، پس تقصير ها و كوتاهى هاى گذشته را در بقيه اين ماه جبران كن، و به آنچه براى تو سودمند است روى آور؛ بسيار دعا كن و استغفار نما و قرآن را بسيار تلاوت كن و از گناهان خود توبه نما، تا وقتى كه ماه رمضان داخل مىشود، خود را براى خدا خالص ساخته باشى و هر دين و امانتى بر عهده دارى، ادا كن و كينه هر كس كه در دل دارى بيرون نما و گناهانى را كه انجام مىدادى ترك كن و از خدا بترس و در امور پنهان و آشكار خود بر خدا توكل نما، كه هر كس بر خدا توكل كند، خداوند امور او را كفايت مىنمايد، و در بقيه اين ماه اين دعا را بسيار بخوان:
“اَللّهُمَّ اِنْ لَمْ تَکُنْ غَفَرْتَ لَنا فیما مَضى مِنْ شَعْبانَ فَاغْفِرْ لَنا فیما بَقِىَ مِنْهُ”
“بار خدايا، اگر مرا در روزهاى سپرى شده از شعبان نيامرزيده اى در باقيمانده آن مرا بيامرز”
این توصیه‌های ارزشمند، راهی برای تطهیر قلب، اصلاح رفتار و آماده شدن برای ورود به ماه مبارک رمضان است. اگر این موارد را در روزهای پایانی شعبان مورد توجه قرار دهیم، می‌توانیم ماه رمضان را با روحی خالص و آماده برای درک فیوضات الهی آغاز کنیم.
راز ورود به رمضان با دلی پاک؛ روضه خانگی برپا کن!
امام رضا (علیه‌السلام) در جمعه پایانی ماه شعبان فرمودند که برای ورود به رمضان، دل‌ها را از کینه پاک کنید، به قرآن و دعا بپردازید و از گناهان توبه کنید. چه راهی بهتر از اینکه در این فرصت باقی‌مانده، دل‌های خود و عزیزانتان را با ذکر و یاد اهل‌بیت (علیهم‌السلام) نورانی کنید؟
روضه خانگی، بستری برای توبه و تطهیر دل است. یک مجلس کوچک در خانه‌تان، فرصتی برای استغفار، یادآوری ارزش‌های الهی و آماده شدن برای میهمانی خداست. این روزها را از دست ندهید!
همین حالا برای برگزاری روضه در خانه خود اقدام کنید و از برکات آن بهره‌مند شوید.
