در فرهنگ شیعه، روضه فقط یک مجلس نیست، بلکه میعادگاهی است برای نزدیک شدن به اهل‌بیت (علیهم‌السلام) و فرصتی برای پالایش دل. همه‌چیز در این مجالس، رنگ و بوی بندگی دارد؛ از اشک‌ها تا سکوت‌ها، از صدای مداح تا قدم‌هایی که برای شرکت در مجلس برداشته می‌شود. در این میان، شنونده روضه نیز وظیفه‌ای مهم دارد؛ او فقط گوش نمی‌سپارد، بلکه با ادب و آگاهی، در فضای معنوی مجلس شریک می‌شود.
اگر قرار است شنیدن روضه اثربخش باشد، باید با رعایت آداب شنیدن روضه همراه شود. این آداب نه‌تنها حرمت مجلس را حفظ می‌کنند، بلکه شنیدن را به عبادتی پنهان و پرفیض تبدیل می‌سازند.
نیت پاک، آغاز شنیدن مؤثر
پیش از آنکه صدای سخنران یا مداح بلند شود، دل ما باید آماده شده باشد. نیت خالصانه برای شنیدن روضه، به مجلس عمق می‌دهد. مستمع باید با نیت قرب به خدا و همراهی با مظلومیت اهل‌بیت (علیهم‌السلام) وارد شود. اگر نیت‌ها پاک باشد، حتی یک مجلس کوچک خانگی هم می‌تواند نور ایمان را در دل بنشاند.
در بسیاری از مجالس، شنوندگان ساکت هستند، اما دلشان درگیر فضای مجلس نیست. آداب شنیدن روضه فقط به سکوت خلاصه نمی‌شود. مستمع باید با تمام وجود گوش دهد، انگار که هر جمله، برای دل او گفته می‌شود. شنیدن عمیق، فضای مجلس را عوض می‌کند و کلام گوینده را به دل می‌نشاند.
نگاه با احترام
چشم‌ها نیز در روضه سهم دارند. نگاهی آرام، فروتن و محترمانه، نشان از حضور قلب دارد. اینکه هنگام روضه، بی‌هدف به اطراف نگاه نکنیم یا با گوشی موبایل مشغول نشویم، بخشی از آداب شنیدن است. این نگاه محترمانه، ادب مجلس را حفظ می‌کند و دل را برای تأثیرپذیری آماده می‌سازد.
پرهیز از گفتگو و حواس‌پرتی
یکی از نکات مهم در آداب شنیدن روضه، دوری از گفتگو با اطرافیان در حین سخنرانی یا مداحی است. گاهی یک جمله‌ی کوتاه بین دو نفر، تمرکز چندین نفر را به هم می‌ریزد. مجلس روضه، جای نجوا نیست؛ جای گوش سپردن و همراه شدن با غم اهل‌بیت (علیهم‌السلام) است. استفاده از تلفن همراه، حتی در سکوت، می‌تواند دل را از فضای مجلس دور کند.
همراهی قلبی با گوینده
مستمع باید با دلش همراهی کند، نه فقط با گوشش. وقتی سخنران با بغض می‌گوید «یازهرا»، شنونده نباید فقط بشنود، بلکه باید با دلش پاسخ دهد. همراهی با کلمات، اشارات سر، زمزمه‌ی آرامِ صلوات یا ذکر، نشانه‌ی درگیر شدن دل با مجلس است.
حرمت اشک دیگران
گاهی در مجلس، کسی بی‌صدا گریه می‌کند. یکی از مهم‌ترین آداب شنیدن، احترام به حال معنوی دیگران است. نباید با نگاه، حرف یا شوخی، این فضا را بشکنیم. در بسیاری از روایات آمده است که اشک بر مظلومیت اهل‌بیت، قلب را پاک می‌کند و گناهان را می‌شوید. باید مراقب باشیم این اشک‌ها بی‌حرمتی نشوند.
نشستن با وقار و حضور ظاهری
نشستن با حالت آراسته و توجه به وضعیت بدن، بخشی از آداب است. تکیه دادن نامناسب، حالت خواب‌آلود یا بی‌حوصلگی، بی‌احترامی به مجلس روضه و سخنران است. مستمع باید بداند که به مجلس مهمی وارد شده و حضورش را با ظاهر و رفتار محترمانه‌اش نشان دهد.
دل‌سپردن
گاهی کسی بی‌صدا گریه می‌کند، گاهی تنها با سکوت عمیق همراهی می‌کند. مهم این است که دل درگیر شود. گاهی حضور صادقانه، بی‌هیچ اشک یا صدایی، از فریادها پرمعناتر است. آداب شنیدن، ما را از ظاهرسازی دور می‌کند و به صداقت در بندگی می‌رساند.
همه‌ی آنچه گفته شد، نشان می‌دهد که شنیدن روضه با آداب، عبادتی بی‌صداست. وقتی خانه‌ای به مجلس روضه مزین می‌شود، شنونده‌ی آگاه می‌تواند آن را به محفلی آسمانی تبدیل کند.
اگر به دنبال برکت در زندگی هستیم، اگر می‌خواهیم فرزندان‌مان با نام اهل‌بیت (علیهم‌السلام) بزرگ شوند، کافی‌ست خانه‌مان را آماده‌ی شنیدن کنیم. آنگاه حتی اگر روضه‌ای ساده برگزار شود، با شنوندگان باادب، آن مجلس رنگ آسمانی می‌گیرد جهت درخواست روضه خانگی کلیک کنید.
