از جمله بیانات حجت الاسلام و المسلمین حاج علی اکبری با موضوع ابعاد وجودی امام جواد علیهالسّلام:
امام جوانان
سالروز شهادت مظلومانه و غریبانهی حضرت جواد الائمه ـ علیهم السلام ـ را به محضر مقدس فرزند گرانقدرشان ولی عصر ـ ارواحنا لتراب مقدمه الفداء ـ تسلیت عرض میكنیم * و همچنین به شما عزیزان حاضر در این جلسه. فرصت امروز را غنیمت میشمریم برای عرض ارادتی به ساحت مقدس آن امام بزرگوار كه ما معمولاً در ارتباط با حضرت جواد علیهالسّلام هر وقت به آن حضرت فكر میكنیم به یاد جوانها میافتیم و هر وقت به جوانها فكر میكنیم پناه میبریم و متوسل میشویم به ساحت مقدس آن بزرگوار كه جوانترین امام ماست و شهادت آن بزرگوار طبق نقلهایی كه هست در بیست و پنج یا بیست و شش سالگی اتفاق افتاده و همین مسئله سبب میشود كه ما در مباحث مربوط به جوانان یك ارتباط ویژهای با وجود مقدس آن حضرت پیدا كنیم به اضافة البته بعضی از نكات ظریف و لطیف دیگری كه حالا وقت شریفتان را نمیگیرم.
چرا امام جواد علیهالسّلام پربرکتترین مولود است؟
بنا بر این مجموعة اتحادیة ما در واقع میشود گفت كه متوسلین به حضرت جواد علیهالسّلام هستند. بالاخره یك مجموعهای جوان و متعلق به جوانان كشور. دو سه نكتة كوتاه را در ارتباط با مناسبت امروز عرض میكنم. نكتة اول حضرت جواد علیهالسّلام پربركتترین مولودیست كه خدای متعال در اسلام به دنیا آورده بنا بر آنچه كه نقل شده از پدر بزرگوارشان حضرت رضا ـ علیه الصلاة و السلام ـ كه فرمودند در اسلام هیچ مولودی به بركت فرزندم متولد نشده. این ممكن است بعضی از جهات داشته باشد كه ما به آن برسیم نكتههایی هم داشته باشد كه فهمش از دسترس ما خارج است. اما آن جنبهای كه واقعاً قابل فهم است عبارتست از این كه مقامات معنوی اولیای خدا به ویژه از جهت اشراف علمی و اتصال به مقام علم لدنی با حضرت جواد علیهالسّلام یك جلوهگری ویژه و ممتاز و معجزهآسایی داشته كه در حقیقت حضرت جواد علیهالسّلام وجود نازنینش و مختصات امامت آن حضرت از این جنبة مقام شامخ ولایت الهیه پردهبرداری كرده است.
البته پیش آنهایی كه اهل معرفتند اهل اعتقادند و مؤمنند از این جهت کُلُّهُم نورٌ واحِدٌ. همة ائمة ما ـ علیهم السلام و صلواة الله و سلامه علیهم اجمعین ـ این خصوصیت را دارند. منتها آن چهرهای از امامان ما ـ علیهم السلام ـ كه این مقام باطنی علم اولیا كه نشان میدهد علم ائمه ـ علیهم السلام ـ آن ریزش علم الهی است و وجود نازنینشان در حقیقت مهبط علم پروردگار متعال هست و اینها معدن علم الهی و خُزّان و خزائن علم پروردگار متعال هستند، حضرت جواد علیهالسّلام این جهت را معجزهآسا آشكار كردند و دیگر حالا داستانش را به تفصیل شما دارید. این این كه ولایت حضرت و امامتشان در سنین كودكی اتفاق میافتد و از این جهت یك شباهت ویژهای است بین امام جواد علیهالسّلام و مثلاً حضرت مسیح علیهالسّلام كه آن بزرگوار هم در كودكی این جنبه در ایشان آشكار شد.
در حالی كه در مورد بسیاری از ائمه و انبیا ـ علیهم السلام ـ بعد از این كه به سنین بالایی میرسیدند معمولاً توی سن رشد به تعبیر شناخته شده یا به سنین كمال چهل و این حدودها. اما در مورد حضرت جواد علیهالسّلام این در كودكی اتفاق افتاد چنان كه در مورد حضرت مسیح علیهالسّلام هم همین شكل شد. وقتی گفت فَأَشَارَتْ إِلَيْهِ حضرت مریم فرمودند از خودش بپرسید، آنجا ادعاهایی كه حضرت مسیح علیهالسّلام كرده خیلی جالب است قَالَ إِنِّی عَبْدُ اللَّهِ البته آنها گفتند كَيْفَ نُكَلِّمُ مَن كَانَ فِی الْمَهْدِ صَبِيّاً ما چه جوری با ایشان صحبت كنیم، با یك نوزادی كه توی گهواره است. قَالَ إِنِّی عَبْدُ اللَّهِ آتَانِيَ الْكِتَابَ وَجَعَلَنِی نَبِيًّا؛ یعنی همین الان[به این درجه رسیده است]؛ وَجَعَلَنِی مُبَارَكًا أَيْنَ مَا كُنتُ وَأَوْصَانِی بِالصَّلاةِ وَالزَّكَاةِ مَا دُمْتُ حَيًّا .
حضرت جواد علیهالسّلام هم شش هفت سالگی این مقام شامخ متوجه وجود نازنین حضرت شد، بالفعل. یعنی همانجا پرچم امامت و ولایت به دست آن بزرگوار داده میشود و دشمنان و دوستان متعجب میشوند، دشمنان بلكه خوشحال از این جهت كه الآن وقت ضربه زدن به مكتب اهل بیت و زیر سؤال بردن قضیه ولایت است، بعد وقتی این نور مقدس درخشید، دوستان دغدغهمند را شادمان كرد و دشمنانی را كه امیدهایی بسته بودند ناامید كرد. این یك نكته دربارة حضرت ـ علیه الصلاة و السلام ـ كه البته بعداً در مورد امامان دیگری هم اتفاق افتاد. ولی آن كسی كه این حادثة بزرگ دربارة او تأسیسی بود و آن حرکت بزرگ را ایجاد كرد حضرت جواد علیهالسّلام بود. بعداً در مورد فرزند عزیزشان حضرت هادی علیهالسّلام اتفاق افتاد بعدها هم كه در مورد وجود اقدس حضرت ولی عصر ـ عجل الله تعالی فرجه الشریف ـ منتها خب در مورد امام عصر ـ ارواحنا فداه ـ این ارتباط و مواجههی مستقیم نبود كه حضرت در غیبت قرار گرفتند با بعض از خصیصین. در مورد حضرت هادی علیهالسّلام هم چون این قضیه در مورد پدر بزرگوارشان اتفاق افتاده بود دیگر خیلی مردم را شگفتزده نكرد به این قاعدهای كه در مورد حضرت جواد علیهالسّلام اتفاق افتاد. البته این را هم شما باخبرید كه وجود نازنین حضرت جواد علیهالسّلام وقتی متولد شدند یك امید مضاعفی هم در دلهای مؤمنین پیدا شد و حضرت رضا علیهالسّلام را چقدر خوشحال كرد. ایشان در سنی بودند كه دیگر شاید تصور نمیكردند فرزنددار بشوند. شاید این هم یكی دیگر از وجوه آن كه فرمودند پربركتترین مولود در اسلام هست اینها همه وقتی در كنار هم قرار میگیرد و البته حالا اسرار باطنیاش كه ما باخبر نیستیم.
سِرِّ لقب «جواد» برای امام نهم شیعیان
نكتة دوم در مورد این لقب ویژة حضرت. آن آنچه كه رسمی است تقی است آنی كه مشهور است جواد است. در مورد لقب ویژة حضرت كه جواد است در حقیقت به این شناخته شده هستند در بین دوستانشان و خدای متعال ایشان را اینجوری مشهور كرده است. چون هر امامی به یك لقبی مشهور شده و سر زبانهاست و شناخته شده است. آن كه خدای متعال پسندیده برای این بزرگوار كه به آن نام شناخته بشوند لقب جواد است. اگر بگویید امام تقی، خیلیها ممكن است فوری منتقل نشوند به مطلب. حتی بین ما اگر بگویید «امام جواد» سریع مرتبط میشوند و میشناسند. اینها اسراری دارد. این كه هر امامی به چه نامی شناخته شده است اینها همه بر اساس مشیت الهی و خواست پروردگار متعال است البته القابشان هر كدام یك نماد و یك نشانهای از یكی از تجلیات شخصیتی اولیای خداست منتها آن كه به آن مشهور میشوند و شناخته میشوند آن از اهمیت فوقالعادهای برخوردار است. در مورد این بزرگوار این لقب جواد هست علیه الصلاة و السلام.
«جود» اگر بگوییم نقطة مقابل «بخل» است كه بخل به معنای امساك و اگر مثلاً چیزی كسی دارد این را حبسش كند و یك حالت خودخواهانه و در محیط شخصیتی خودش و كسانی كه احیاناً وابستة تام به او هستند. جود نقطة مقابلش است یعنی آزادسازی آنچه كه در دست شما و در اختیار شماست برای این كه به دیگران برسد. این درست نقطة مقابلش است. این بزرگوار مظهر این صفت الهی است. میدانید جواد از اسماء الهی است. اگر چه در قرآن كریم خدای متعال را به این اسم نام نبرده ولی در روایات ما از اسماءالحسنی است جواد. این صفت خدای متعال است. و این شخصیت بزرگ در واقع نمایندة مخصوص و ویژة جود الهی است. شاید آن كه امام رضا علیهالسّلام فرمودند پربركتتر از فرزندم جواد در اسلام متولد نشده است ناظر به مقام باطنی حضرت در تقسیم الطاف الهیه باشد. مظهر جود الهی است در عالم معنا این یک نگاه دیگری است. این إنشاءالله خدای متعال معرفتش را به ما كرامت كند بتوانیم این جنبه را بفهمیم و درك كنیم.
كارسازیای كه حضرت جواد علیهالسّلام در عالم باطن و در عالم معنا در توزیع الطاف و عنایات الهی بِغیرِ حسابٍ دارد. چون جود همیشه در كنارش این نكته هست. یعنی عطای بِغیرِ حسابٍ و بغیر استحقاق. یعنی كسی میشود جواد كه به این مقام نایل شده باشد. نه منتظر سؤال(درخواست) میماند، نه محاسبة استحقاق طرف را دارد و نه حساب كتابهای عادی را. گشاده است دست پربركتشان برای عطا و این است آن مقام. كه در عالم باطن آن وقت ببینید چه میكند دیگر توی این عالم.
این دست عنایت و لطف خدای متعال است حضرت جواد علیهالسّلام. بنا بر این نباید غفلت كنید از توسل به مقام شامخ آن بزرگوار. یك برداشت هم كه همیشه ما باید داشته باشیم و آن این كه ما خودمان را به این اسماء باید نزدیك كنیم و بنا بر این در یك چنین جلسهای ما دو تا تقاضا باید داشته باشیم. تقاضای اول این است كه ما از این مقام شامخ بخشش و جود پروردگار متعال تمنا كنیم برای خودمان و برای همة انسانها برای مخصوصاً دوستان اهل بیت ـ علیهم السلام ـ حضرت جواد علیهالسّلام را ما به عنوان واسطة جود الهی. این یك تقاضاست. كه آن وقت ببینید انسان امروز چقدر باید تقاضا داشته باشد و البته همة روزها هر وقت كه توسل پیدا میكنیم. نكتة دوم تقاضایی كه ما از حضرت داریم این است كه از این صفت ما را بهرهمند كند. این هم نكتة دوم. به ما هم كرامت كند. این بخل و امساك و خودخواهیهایی كه در وجود ما هست اینها را به لطفش و به كرمش تطهیر كند و به جایش ما هم همین روحیه را پیدا كنیم.
جود را تمرین کنیم
این هم برادرها و خواهرها توجه دارند كه خواستنش فقط اینجوری نیست كه انسان دعا كند. نخیر؛ باید این را تمرین كند. یعنی باید این گشادهدستی و این اعطا و این دیگران را سهیم كردن و اراده داشتن بر این كه دیگران هم در موجودی ما و در آنچه كه در اختیار ماست سهیم بشوند برخوردار بشوند این نیاز به آن تمرین دارد. درست نقطهی مبارزه هم هست. مخصوصاً بعضی از آدمها این مبارزه برایشان فوق تصور ما سنگین است. آنهایی كه مقداری بخلشان زیاد است بعضیها به صورت مبنایی و ژنتیك و خانوادهای و … یك كَرَمی تو وجودشان هست و بالاخره آنها راحتتر این صفت را تمرین میكنند. اما بعضیها حالا به هر دلیلی گرفتار بخلند اینها برایشان جهاد اكبرشان همین است كه بخواهند بذل و بخشش كنند و اینها برایشان سنگینتر هم هست. اما با تمرین انسان میتواند این دعا را تبدیل كند به دعای حقیقی از یك آرزوی صِرف قلبی تبدیلش كند به یك خواستة حقیقی و جدی تو زندگیاش كه به دنبالش هستند. آن وقت از عنایات حضرت جواد علیهالسّلام هم بهرهمند بشود و إنشاءالله ما را تربیت كنند كه از این صفت پرارزش هم همة ما إنشاءالله نصیب و بهره داشته باشیم. إنشاءالله الرحمان.
به همین دو نكته اكتفا میكنیم امیدواریم كه خداوند تبارك و تعالی به مقام شامخ این امام بزرگ همة جوانهای ما را، عزیزان ما را از الطاف و عنایات خاص خودش بهرهمند كند. مشكلات، گرهها و گرفتاریهایی كه در فكر و قلب و عمل و ظاهر و باطن جوانهای ما هست إنشاءالله به دستان باكفایت حضرت مشكلگشایی بشود و این گرهها از زندگی آنها باز بشود.
* حجت الاسلام و المسلمین حاج علی اکبری به مناسبت شهادت امام جواد علیهالسّلام در دی ماه ۱۳۸۴