بدون شک، به غیز از ذات بی پایان پروردگاری که هم آغاز است و هم انجام، هر آغازی را انجامی و هر شروعی را فرجامی است. مقوله زمان هم مثل تمامی مخلوقات الهی از این قاعده استثنا نمی باشد.. روزگاری بر دنیا سپری شده که دیباچة کتاب زندگی دنیایی به شمار می آید و روزگاری نیز فصل پایانی این کتاب خواهد بود. برگه های پایان کتاب زندگی انسان در زمین «آخر الزمان» خوانده می شود.
دوران آخرالزمان در باورهای ادیان
آخرالزمان، به عنوان یک اصطلاح در فرهنگ اغلب ادیان بزرگ دنیا از جمله ادیان و مکاتب الهی به چشم می خورد و به ویژه در ادیان ابراهیمی از برجستگی و اهمیت خاصی برخوردار است. آخرالزمان را در این ادیان به روزگار پایانی دنیا و حوادثی که ممکن است در این قسمت از حیات جهان اتفاق بیوفتد، گفته می شود.
ادیان بزرگ، پیرامون مساله آخر الزمان پیش گویی هایی کرده اند. برای مثال در کتاب مقدس «انجیل» چنین آمده است «… و این را بدان که اوقات صعب در زمان آخر خواهد رسید، زیرا که مردم خوددوست و زرپرست و مغرور و متکبر و کفرگو و نافرمان والدین و حق ناشناس و بی دین و بی الفت و بی وفا و خبث کننده و بی پرهیز و بی حلم و با خوبان بی اعتنا و خائن و کم حوصله و عبوس خواهند بود و عیش را برخدا ترجیح می دهند.(1)»
در معارف ارزشمند دین اسلام اصطلاح آخرالزمان در دو معنای کلی به کار رفته است :
- عبارت است از مدت زمانی طولانی که با ولادت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) آغاز و با شروع روز قیامت پایان می یابد. از این رو آن پیامبر الهی را پیامبر آخر الزمان نیز نامیده اند.
- بازه زمانی که با تولد آخرین جانشین پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) حضرت حجت بن الحسن (عجل الله تعالی) آغاز می شود. این محدوده ی زمانی زمان غیبت و ظهور را در بر می گیرد و با شروع قیامت به انجام می رسد.
روایات ائمه معصومین علیهم السلام درباره آخرالزمان نشان می دهد :
الف) با سپری شدن این دوران، بساط زندگی دنیوی برچیده می شود و مرحله ای جدید در نظام آفرینش آغاز می گردد.
ب) آخر الزمان خود به دو مرحله کاملاً متفاوت تقسیم می شود :
مرحله اول زمانی است که انسان به مراحل پایانی انحراف اخلاقی می رسد و فساد و ظلم و ستم همه جوامع انسانی را در بر می گیرد و آخرین امیدهای بشری به ناامیدی می گراید و مرحله دوم دورانی می باشد که عصر تحقق وعده های الهی است و با قیام موعود عالَم آغاز می شود.
عقاید مربوط به دوران آخرالزمان به طور کلی، تقریباً از سوی همه فرقه های بزرگ اسلام پذیرفته شده است، ولی در رابطه با وابستگی این تحولات به ظهور امام زمان (عجل الله تعالی) و نیز هویت آن حضرت اختلاف عقیده وجود دارد. شیعیان دوازده امامی حضرت مهدی(علیه السلام) و حکومت جهانی ایشان را حسن ختام زندگی بشریت در کره زمین و او را همان منجی امت ها می دانند. در نظر آنان با ظهور حضرت مهدی(عجل الله تعالی) برخی از ائمه و نیکان و صالحان و نیز بدان و تبهکاران تحت عنوان «رجعت» به دنیا باز خواهند گشت و زندگی دنیایی پایان می یابد.
آخرالزمان در کلام ائمه معصومین (علیه السلام)
با گلگشت در کلمات نورانی ائمه اطهار علیهم السلام واژه هایی را پیا می کنیم که بیانگر اتصال مهدویت و آخر الزمان می باشد، این واژه ها عبارتند از :
امام ششم حضرت امام جعفر صادق (علیه السلام) می فرماید : رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله) به علی بن ابیطالب (علیه السلام) فرمود: آیا تو را بشارت ندهم؟ آیا تو را خبر ندهم؟ عرض کرد: بله یا رسول الله. آن حضرت فرمود: هم اینک جبرئیل نزد من بود و مرا خبر داد، قائمی که در آخر الزمان ظهور می کند و زمین را پر از عدل و داد می سازد، همان گونه که از ظلم و جور آکنده شده، از نسل تو و از فرزندان حسین(علیه السلام) است. (2)
این حدیث حتمی بودن وقوع حوادثی را که پس از آن ذکر می شود بیان می کند.
عبدالله بن مسعود نقل می کند: رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله) فرمود: دنیا به پایان نخواهد رسید، مگر این که امت مرا مردی رهبری کند که از اهل بیت من است و به او مهدی گفته می شود.(3)
و روشن است دنیا به پایان نمی رسد، مگر این که مرحله پایانی اش ( دوران آخرالزمان ) را پشت سرگذارد.
رسول اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند: «قیامت برپا نمی شود تا آن که قیام کننده ای به حق از خاندان ما قیام کند، و این هنگامی است که خداوند به او اجازه فرماید، و هرکس از او پیروی کند، نجات یابد و هرکس از او سرپیچد، هلاک خواهد شد…» (4)
رسول خدا(صلی الله علیه و آله) فرمود: روزها منقضی نگردد، تا این که مردی از اهل بیت من بر زمین حکومت کند که هم نام من است.(5)
حضرت علی (علیه السلام) طی یک سخنرانی در شهر کوفه چنین فرمود: «اگر از دنیا بیش از یک روز باقی نماند، خداوند آن روز را چنان طولانی خواهد کرد که مردی از خاندانم برانگیخته شود.»(6)
پیامبر خاتم (صلی الله علیه و آله) فرمودند: هنگام پایان زمان و آشکار شدن فتنه ها، مردی هست که به او مهدی گفته می شود و بخشش بسیار دارد. (7)
نشانه های آخرالزمان
این بازه زمانی مشخصاتی دارد که در اصطلاح « نشانه های آخرالزمان » خوانده می شود. علاوه بر اصطلاح رایج علائم آخر الزمان در فرهنگ مسلمانان، اصطلاح مشابه دیگری به نام «اشراط الساعه» وجود دارد. این اصطلاح که بیش تر نزد اهل تسنن رایج است، به نشانه های تحقق قیامت اختصاص دارد، ولی روایاتی که ذیل این عنوان ذکر شده، نشان می دهد بسیاری از نشانه های آن مانند نشانه های آخر الزمان می باشد و بسیاری از نشانه های آخرالزمان را می توان نشانه های قیامت دانست.
بطور کلی، آخرالزمان به دو بخش متفاوت تقسیم می شود. براساس روایات، بخش اول بسیار دشوار است. بخشی از مشخصه های این عصر عبارتند از:
پیغمبر اکرم صل الله علیه و اله و سلم ویژگی های این دوران را این گونه بر شمرده است : زمانی بر مردم خواهد آمد که دینشان دِرهم هایشان خواهد بود و زنان، قبله هایشان، برای طلا و نقره، رکوع و سجود به جا می آورند. آن ها همواره در حیرت و مستی خواهند بود. نه بر مذهب مسلمانی اند و نه بر مسلک نصرانی.(8)
پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله) فرمود : زمانی بر امت من می آید که در آن زمان، درون های مردم پلید می شود، ولی ظواهرشان به طمع مال دنیا آراسته می گردد. به آن چه در پیشگاه خداوند است، دل نمی بندند، کارشان ریا و تظاهر است، خوف از خدا به دلشان راه نیابد و خداوند آن ها را به عذابی فراگیر دچار سازد. آن ها چون انسانی در حال غرق شدن، خداوند را می خوانند، ولی خداوند دعایشان را مستجاب نمی کند.(9)
آزمون هایی که انسان ها در این دوران پشت سر می گذارند، یکی دیگر از ویژگی های دوران آخرالزمان، . با این امتحانات مردم به دو گروه کاملاً متفاوت تقسیم می شوند : موفق ها و ناموفق ها.
حضرت علی بن ابیطالب علیه السلام درباره نجات یافتگان دوران آخرالزمان می فرمایند : و آن زمانی است که از فتنه ها نجات نمی یابد، مگر مؤمنی که بی نام و نشان است. اگر در حضور باشند، شناخته نشوند و اگر غایب گردند، کسی سراغ آن ها را نمی گیرد. آن ها برای سیرکنندگان در شب ظلمانی جامعه ما، چراغ های هدایت و نشانه هایی روشنند. نه مفسده جو هستند و نه فتنه انگیز، نه در پی اشاعه فحشا هستند و نه مردمی سفیه و لغوگو! اینانند که خداوند درهای رحمتش را به رویشان باز می کند و سختی ها و مشکلات را از آن ها برطرف می سازد.(10)
پی نوشت ها:
- کتاب مقدس، ترجمه فاضل خان همدانی، نامه دوم پولس حواری به تیموتیوس، باب سوم
- غیبت نعمانی، ابن ابی زینب، ص 357
- شیخ طوسی، کتاب الغیبه، ج 141، ص 182
- شیخ صدوق، عیون اخبارالرضا(علیه السلام)، ج 2، ص 59
- طبرسی آملی، بشارت المصطفی لشیعه المرتضی، ص 258
- کتاب الغیبه، ص 46
- اربلی، کشف الغمه، ج 3، ص 206
- محدث نوری، مستدرک الوسائل، ج 11، ص 379
- شیخ کلینی،کافی، ج 8، ص 3065
- نهج البلاغه، خطبه 103
منبع از سایت : حوزه نت
