در مجله فرهنگی تبلیغی ثاقب 30 مورد از زیباترین احادیث حضرت فاطمه علیهاالسلام را مورد بررسی قرار خواهیم داد:
احادیث معتبر و برگزیده مانند چراغی، روشن گر راه انسانها می باشند که منجر به ندامت و پشیمانی نمی شوند. پیامبران و ائمه(علیه السلام) با احادیث و جملات گوهربار خود، کلام خداوند را به گوش انسان رسانده و موجب هدایت او می شدند. حضرت فاطمه(صلی الله علیه) مقام والایی در دنیا و آخرت دارند، ایشان دختر پیامبر اکرم(صلی الله علیه)، همسر حضرت علی(علیه السلام) و ادامه دهنده نسل پیامبر هستند. حضرت فاطمه(سلام الله علیها) در احادیث خود همواره به معارف اسلامی و سبک زندگی اصیل دینی اشاره کرده و الگویی کامل برای تمام انسانها در ادوار مختلف می باشند. در این بخش از دین و مذهب نمناک، تعدادی از احادیث حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) را ارائه کرده ایم.
وصیت حضرت فاطمه (سلام الله علیها) درباره ازدواج مجدد حضرت علی(علیه السلام)
حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) در آخرین لحظات عمرش به همسر خود چنین سفارش نمود:
اُوصیکَ اَوّلاً انْ تَتَزَوَّجَ بَعْدی بِإبْنَةِ اُخْتی اءمامَةَ، فَإ نَّها تَکُونُ لِوُلْدی مِثْلی ، فَإنَّ الرِّجالَ لابُدَّ لَهُمْ مِنَ النِّساءِ. (1)
پس از من با دختر خواهرم اءمامه ازدواج نما، چون که او نسبت به فرزندانم مانند خودم دلسوز و متدیّن است. همانا مردان در هر حال، نیازمند به زن می باشند.
سفارش حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) به زیارت قبر او
حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) فرمود:
اوُصیکَ یا ابَاالْحَسنِ انْ لاتَنْسانی، وَ تَزُورَنی بَعْدَ مَماتی. (2)
حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) ضمن وصیّتی به همسرش اظهار داشت :مرا پس از مرگم فراموش نکنی . و به زیارت و دیدار من بر سر قبرم بیایی.
ناراحتی حضرت فاطمه (سلام الله علیها) از عمر و ابوبکر
حضرت فاطمه(سلام الله علیها) هنگام ملاقات ابوبکر و عمر در اواخر عمر خود فرمود:
إنّی اُشْهِدُاللّهَ وَ مَلائِکَتَهُ، انَّکُما اَسْخَطْتُمانی ، وَ ما رَضیتُمانی ، وَ لَئِنْ لَقیتُ النَبِیَّ لا شْکُوَنَّکُما إلَیْهِ. (3)
خدا و ملائکه را گواه می گیرم که شما مرا خشمناک کرده و آزرده اید، و مرا راضی نکردید، و چنانچه رسول خدا را ملاقات کنم شکایت شما دو نفر را خواهم کرد.
حضرت فاطمه(سلام الله علیها) خطاب به عمر بن خطّاب فرمود:
وَاللّهِ یَابْنَ الْخَطّابِ لَوْلا إ نّی اکْرَهُ انْ یُصیبَ الْبَلاءُ مَنْ لاذَنْبَ لَهُ، لَعَلِمْتَ انّی سَاءُقْسِمُ عَلَی اللّهِ ثُمَّ اجِدُهُ سَریعَ الاْ جابَةِ. (4)
سوگند به خداوند، اگر نمی ترسیدم که عذاب الهی بر بی گناهی ، نازل گردد؛ متوجّه می شدی که خدا را قسم می دادم و نفرین می کردم . و می دیدی چگونه دعایم سریع مستجاب می گردید.
حدیث حضرت فاطمه (سلام الله علیها) درباره جایگاه مادر
حضرت فاطمه(سلام الله علیها) فرمود:
الْزَمْ رِجْلَها، فَإنَّ الْجَنَّةَ تَحْتَ اقْدامِها، و الْزَمْ رِجْلَها فَثَمَّ الْجَنَّةَ. (5)
همیشه در خدمت مادر و پای بند او باش، چون بهشت زیر پای مادران است؛ و نتیجه آن نعمت های بهشتی خواهد بود.
حدیث حضرت فاطمه (سلام الله علیها) درباره شخصیت حضرت علی(علیه السلام)
حضرت فاطمه(سلام الله علیها)در تعریف امام علی(علیه السلام) فرمود:
وَ هُوَ الا مامُ الرَبّانی، وَ الْهَیْکَلُ النُّورانی، قُطْبُ الا قْطابِ، وَسُلالَةُ الاْ طْیابِ، النّاطِقُ بِالصَّوابِ، نُقْطَةُ دائِرَةِ الا مامَةِ. (6)
او پیشوائی الهی و ربّانی است، تجسّم نور و روشنائی است ، مرکز توجّه تمامی موجودات و عارفان است، فرزندی پاک از خانواده پاکان می باشد، گوینده ای حقّگو و هدایتگر است، او مرکز و محور امامت و رهبریّت است.
حدیث حضرت فاطمه (سلام الله علیها) درباره مهاجرین و انصار
حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) خطاب به مهاجرین و انصار فرمود:
إلَیْکُمْ عَنّی ، فَلا عُذْرَ بَعْدَ غَدیرِکُمْ، وَالاَْمْرُ بعد تقْصیرکُمْ، هَلْ تَرَکَ ابی یَوْمَ غَدیرِ خُمّ لاِ حَدٍ عُذْوٌ. (7)
از من دور شوید و مرا به حال خود رها کنید، با آن همه بی تفاوتی و سهل انگاری هایتان ، عذری برای شما باقی نمانده است. آیا پدرم در روز غدیر خم برای کسی جای عذری باقی گذاشت؟
حدیث حضرت فاطمه (سلام الله علیها) درباره وظیفه الهی حضرت علی(علیه السلام)
حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) فرمود:
ما صَنَعَ ابُوالْحَسَنِ إلاّ ما کانَ یَنْبَغی لَهُ، وَلَقَدْ صَنَعُوا ما اللّهُ حَسیبُهُمْ وَ طالِبُهُمْ. (8)
آنچه را امام علی(علیه السلام) نسبت به دفن رسول خدا و جریان بیعت انجام داد، وظیفه الهی او بوده است، و آنچه را دیگران انجام دادند خداوند آنها را محاسبه و مجازات می نماید.
حدیث حضرت فاطمه (سلام الله علیها) درباره پیروی از پیامبر
حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) فرمود:
ابَوا هِذِهِ الاْ مَّةِ مُحَمَّدٌ وَ عَلیُّ، یُقْیمانِ اءَودَّهُمْ، وَ یُنْقِذانِ مِنَ الْعَذابِ الدّائِمِ إ نْ اطاعُوهُما، وَ یُبیحانِهِمُ النَّعیمَ الدّائم إنْ واقَفُوهُما. (9)
حضرت محمد(صلی الله علیه) و علی_(علیه السلام)، والدین این امّت هستند، چنانچه از آن دو پیروی کنند آن ها را از انحرافات دنیوی و عذاب همیشگی آخرت نجات می دهند؛ و از نعمت های متنوّع و وافر بهشتی بهره مندشان می سازند.
حدیث حضرت فاطمه(سلام الله علیها) درباره اهمیت رعایت بهداشت
حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) فرمود:
لایَلُومَنَّ امْرُءٌ إلاّ نَفْسَهُ، یَبیتُ وَ فی یَدِهِ ریحُ غَمَرٍ. (10)
کسی که بعد از خوردن غذا، دست های خود را نشوید دستهایش آلوده باشد، چنانچه ناراحتی برایش بوجود آید کسی جز خودش را سرزنش نکند.
حدیث حضرت فاطمه(سلام الله علیها) درباره حجاب
حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) فرمود:
خَیْرٌ لِلِنّساءِ انْ لایَرَیْنَ الرِّجالَ وَلایَراهُنَّ الرِّجالُ. (11)
بهترین چیز برای حفظ شخصیت زن آن است که مردی را نبیند و نیز مورد مشاهده مردان قرار نگیرد.
مرد نابینائی وارد منزل شد و حضرت زهرا(سلام الله علیها) پنهان گشت، وقتی رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله علّت آن را جویا شد؟ حضرت فاطمه(سلام الله علیها) در پاسخ پدر اظهار داشت :
…. إنْ لَمْ یَکُنْ یَرانی فَإنّی اراهُ، وَ هُوَ یَشُمُّ الریح. (12)
اگر آن نابینا مرا نمی بیند، من او را می بینم، دیگر آن که مرد، حسّاس است و بوی زن را استشمام می کند.
حدیث حضرت فاطمه(سلام الله علیها) درباره پذیرش دین اسلام
حضرت فاطمه(سلام الله علیها) فرمود:
یا ابَاالْحَسَنِ، إنَّ رَسُولَ اللّهِ صَلَّی اللّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ عَهِدَ إلَیَّ وَ حَدَّثَنی أنّی اَوَّلُ اهْلِهِ لُحُوقا بِهِ وَلا بُدَّ مِنْهُ، فَاصْبِرْ لاِ مْرِاللّهِ تَعالی وَ ارْضَ بِقَضائِهِ. (13)
ای ابا الحسن! همسرم، همانا رسول خدا با من عهد بست و اظهار نمود:من اوّل کسی هستم از اهل بیتش که به او ملحق می شوم و چاره ای از آن نیست، پس تو صبر نما و به قضا و مقدّرات الهی خوشنود باش.
حدیث حضرت فاطمه(سلام الله علیها) درباره آمرزش گناهان
حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) فرمود:
إنَّ اللّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمیعا وَلایُبالی. (14)
همانا خداوند متعال تمامی گناهان بندگانش را می آمرزد و از کسی باکی نخواهد داشت.
إلهی وَ سَیِّدی ، أسْئَلُکَ بِالَّذینَ اصْطَفَیْتَهُمْ، وَ بِبُکاءِ وَلَدَیَّ فی مُفارِقَتی اَنْ تَغْفِرَ لِعُصاةِ شیعَتی ، وَشیعَةِ ذُرّیتَی .(15)
خداوندا، به حقّ اولیاء و مقرّبانی که آنها را برگزیده ای، و به گریه فرزندانم پس از مرگ و جدائی من با ایشان، از تو می خواهم گناه خطاکاران شیعیان و پیروان ما را ببخشی.
وصیت های حضرت فاطمه زهرا(سلام الله علیها) درباره تشییع جنازه خود
حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) در آخرین روزهای عمر پر برکتش ضمن وصیّتی به اسماء فرمود:
إنّی قَدِ اسْتَقْبَحْتُ ما یُصْنَعُ بِالنِّساءِ، إنّهُ یُطْرَحُ عَلیَ الْمَرْئَةِ الثَّوبَ فَیَصِفُها لِمَنْ رَاءی ، فَلا تَحْمِلینی عَلی سَریرٍ ظاهِرٍ، اُسْتُرینی، سَتَرَکِ اللّهُ مِنَ النّارِ. (16)
من بسیار زشت و زننده می دانم که جنازه زنان را پس از مرگ با انداختن پارچه ای روی بدنش تشییع می کنند. و افرادی اندام و حجم بدن او را مشاهده کرده و برای دیگران تعریف می نمایند. مرا بر تخت که اطرافش پوشیده نیست و مانع مشاهده دیگران نباشد قرار مده بلکه مرا با پوشش کامل تشییع کن ، خداوند تو را از آتش جهنّم مستور و محفوظ نماید.
وصیت حضرت فاطمه(سلام الله علیها)
حضرت فاطمه(سلام الله علیها) درباره نماز خاکسپاری خود فرمود:
لاتُصَلّی عَلَیَّ اُمَّةٌ نَقَضَتْ عَهْدَاللّهِ وَ عَهْدَ ابی رَسُولِ اللّهِ فی امیرالْمُؤ منینَ عَلیّ، وَ ظَلَمُوا لی حَقیّ، وَاءخَذُوا إ رْثی ، وَخَرقُوا صَحیفَتی اللّتی کَتَبها لی ابی بِمُلْکِ فَدَک. (17)
افرادی که عهد خدا و پیامبر خدا را درباره امیرالمؤمنین علیّ علیه السلام شکستند، و در حقّ من ظلم کرده و ارثیّه ام را گرفتند و نامه پدرم را نسبت به فدک پاره کردند، نباید بر جنازه من نماز بگذارند.
حدیث حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) درباره عبادت و عمل خالص
حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) فرمود:
مَنْ اصْعَدَ إ لیَ اللّهِ خالِصَ عِبادَتِهِ، اهْبَطَ اللّهُ عَزَّوَجَلَّ لَهُ افْضَلَ مَصْلَحَتِهِ.(18)
هر کس عبادات و کارهای خود را خالصانه برای خدا انجام دهد، خداوند بهترین مصلحت ها و برکات خود را برای او تقدیر می نماید.
حدیث حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها)درباره غصب فدک
حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) فرمود:
أصْبَحْتُ وَ اللّهِ! عاتِقَةً لِدُنْیاکُمْ، قالِیَةً لِرِجالِکُمْ. (19)
بعد از جریان غصب فدک و احتجاج حضرت، بعضی از زنان مهاجر و انصار به منزل حضرت آمدند و احوال وی را جویا شدند، حضرت در پاسخ فرمود:به خداوند سوگند، دنیا را آزاد کردم و هیچ علاقه ای به آن ندارم ، همچنین دشمن و مخالف مردان شما خواهم بود.
حدیث حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها)درباره زمان عبادت
حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) روز جمعه نزدیک غروب آفتاب به غلام خود فرمود:
اصْعَدْ عَلَی السَّطْحِ، فَإ نْ رَأیْتَ نِصْفَ عَیْنِ الشَّمْسِ قَدْ تَدَلّی لِلْغُرُوبِ فَأ عْلِمْنی حَتّی أدْعُو. (20)
بالای پشت بام برو، هر موقع نصف خورشید غروب کرد مرا خبر کن تا برای خود و دیگران دعا کنم.
حدیث حضرت فاطمه(سلام الله علیها) درباره شرایط شیعه بودن
حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) فرمود:
إنْ کُنْتَ تَعْمَلُ بِما اءمَرْناکَ وَ تَنْتَهی عَمّا زَجَرْناکَ عَنْهُ، قَانْتَ مِنْ شیعَتِنا، وَ إلاّ فَلا. (21)
اگر آنچه را که ما اهل بیت دستور داده ایم عمل کنی و از آنچه نهی کرده ایم خودداری نمائی، تو از شیعیان ما هستی وگرنه، خیر.
حدیث حضرت فاطمه(سلام الله علیها) درباره روزه
حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) فرمود:
ما یَصَنَعُ الصّائِمُ بِصِیامِهِ إذا لَمْ یَصُنْ لِسانَهُ وَ سَمْعَهُ وَ بَصَرَهُ وَ جَوارِحَهُ. (22)
روزه داری که زبان و گوش و چشم و دیگر اعضاء و جوارح خود را کنترل ننماید هیچ سودی از روزه خود نمی برد.
حدیث حضرت فاطمه(سلام الله علیها) درباره همسرداری
حضرت فاطمه(سلام الله علیها) خطاب به همسرش امیرالمومنین(علیه السلام) فرمود:
یا ابَا الحَسَن ، إنّی لا سْتَحی مِنْ إلهی انْ اکَلِّفَ نَفْسَکَ مالاتَقْدِرُ عَلَیْهِ. (23)
من از خدای خود شرم دارم که از تو چیزی را در خواست نمایم و تو توان تهیه آن را نداشته باشی.
حدیث حضرت فاطمه(سلام الله علیها) درباره حق همسایه
حضرت فاطمه(سلام الله علیها) فرمود:
الْجارُ ثُمَّ الدّارُ. (24)
اول همسایه سپس خود. یعنی اول باید در فکر مشکلات و آسایش همسایه و نزدیکان و سپس در فکر خویشتن بود.
حدیث حضرت فاطمه (سلام الله علیها) درباره نماز، زکات، روزه و حج
حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) فرمود:
جَعَلَ اللّهُ الاْیمانَ تَطْهیرا لَکُمْ مِنَ الشِّرْکِ، وَ الصَّلاةَ تَنْزیها لَکُمْ مِنَ الْکِبْرِ، وَالزَّکاةَ تَزْکِیَةً لِلنَّفْسِ، وَ نِماءً فِی الرِّزقِ، وَالصِّیامَ تَثْبیتا لِلاْ خْلاصِ، وَالْحَّجَ تَشْییدا لِلدّینِ. (25)
خداوند سبحان، ایمان و اعتقاد را برای طهارت از شرک و نجات از گمراهی ها و شقاوت ها قرار داد. و نماز را برای خضوع و فروتنی و پاکی از هر نوع تکّبر، مقرّر نمود. و زکات (و خمس ) را برای تزکیه نفس و توسعه روزی تعیین نمود. و روزه را برای استقامت و اخلاص در اراده، لازم دانست . و حجّ را برای استحکام اءساس شریعت و بناء دین اسلام واجب نمود.
حدیث حضرت فاطمه(سلام الله علیها) درباره اهل بیت پیامبر(صلی الله علیه)
حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) فرمود:
نَحْنُ وَسیلَتُهُ فی خَلْقِهِ، وَ نَحْنُ خاصَّتُهُ وَ مَحَلُّ قُدْسِهِ، وَ نَحْنُ حُجَّتُهُ فی غَیْبِهِ، وَ نَحْنُ وَرَثَةُ اءنْبیائِهِ.(26)
ما اهل بیت پیامبر وسیله ارتباط خداوند با خلق او هستیم، ما برگزیدگان پاک و مقدّس پروردگار می باشیم، ما حجّت و راهنما خواهیم بود؛ و ما وارثان پیامبران الهی هستیم.
وارثان پیامبر(صلی الله علیه و آله)
حضرت فاطمه(سلام الله علیها) چه چیزی در دنیا را دوست داشت؟ حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) فرمود:
حُبِّبَ إلَیَّ مِنْ دُنْیاکُمْ ثَلاثٌ:تِلاوَةُ کِتابِ اللّهِ، وَالنَّظَرُ فی وَجْهِ رَسُولِ اللّهِ، وَالاْنْفاقُ فی سَبیلِ اللّهِ. (27)
سه چیز از دنیا برای من دوست داشتنی است:تلاوت قرآن، نگاه به صورت رسول خدا، انفاق و کمک به نیازمندان در راه خدا.
حدیث حضرت فاطمه(سلام الله علیها) درباره اهمیت دوستی با حضرت علی(علیه السلام)
حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) فرمود:
إنَّ السَّعیدَ کُلَّ السَّعیدِ، حَقَّ السَّعیدِ مَنْ احَبَّ عَلیّا فی حَیاتِهِ وَ بَعْدَ مَوْتِهِ.(28)
همانا حقیقت و واقعیّت تمام سعادت ها و رستگاری ها در دوستی علیّ علیه السلام در زمان حیات و پس از رحلتش خواهدبود.
پی‌نوشت‌ها:
1. بحارالانوار:ج43، ص192، ح20، اءعیان الشّیعة:ج1، ص321
2. زهرة الرّیاض کوکب الدّری :ج 1، ص253
3. بحارالانوار:ج 28، ص 303، صحیح مسلم :ج 2، ص 72، بخاری :ج 5، ص 5
4. اصول کافی:ج1، ص460، بیت الاحزان:ص104، بحارالانوار:ج28، ص250، ح30
5. کنز العمّال :ج16، ص462، ح45443
6. ریاحین الشّریعة:ج1، ص93
7. خصال:ج 1، ص173، احتجاج:ج 1، ص146
8. الامامة والسّیاسة:ص30، بحارالانوار:ج28، ص355، ح69
9. بحارالانوار:ج23، ص259، ح 8
10. کنز العمّال:ج15، ص242، ح40759
11. بحارالانوار:ج43، ص54، ح48
12. بحارالانوار:ج 43، ص91، ح16، إحقاق الحقّ:ج10، ص258
13. بحارالا نوار:ج43، ص200، ح30
14. تفسیر التّبیان:ج9، ص37، س16
15. کوکب الدّریّ:ج 1، ص 254
16. تهذیب الاحکام:ج1، ص429، کشف الغمّه:ج2، ص67، بحارالانوار:ج43، ص189، ح19
17. بیت الاحزان:ص113، کشف الغمّة:ج2، ص494
18. بحارالانوار:ج67، ص249، ح25
19. دلائل الامامة:ص128، ح38، معانی الاخبار:ص355، ح2
20. دلائل الامامة:ص71، س16، معانی الاخبار:ص399، ضمن ح9
21. تفسیر الامام العسکری(علیه السلام):ص320، ح191
22. مستدرک الوسائل:ج7، ص336، ح2، بحارالانوار:ج93، ص294، ح25
23. امالی شیخ طوسی:ج2، ص 228
24. علل الشّرایع:ج1، ص183، بحارالانوار:ج43، ص82، ح4
25. ریاحین الشّریعة:ج1، ص312
26. شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید:ج16، ص211
27. نهج الحیاة، ح 164
28. شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید:ج 2، ص449
منبع: سایت نمناک
ممنون عالی بود احادیث گوهرند