موضوع اعمال ماه رجب ؛ ماه امید در بیانات حجت الاسلام و المسلمین ناصر رفیعی:
گاهی خداوند در زندگی برای ما، فرصت‌های ویژه برای بازگشت می‌گذارد مثلا بعضی مغازه‌ها در زمان‌هایی جنس‌هایشان را تخفیف می‌دهند. خداوند در بعضی از مناسبت‌ها به بهشت چوب حراج می‌زند و بهشت را ارزان در اختیار انسان قرار می‌دهد. این زمینه‌سازی گاهی مکانی است مثلا زیر قُبه‌ی امام حسین علیه‌السلام دعا مستجاب است یا ثواب نماز در مسجدالحرام چند برابر است. گاهی این زمینه‌سازی زمانی است مثلا ثواب عبادت در شب قدر بیشتر از هشتاد سال است یا روزه‌ی ماه رجب ثواب زیادی دارد.
خداوند سه ماه از سال ( به تعبیری سه تا سرازیری) را برای صلح و آشتی قرار داده است: رجب، شعبان و رمضان. در ماه رجب شب لیلةالرغائب، اولین شب جمعه ماه رجب، شب اول ماه، سیزده رجب، بیست و هفت رجب و اعتکاف را داریم. در ماه شعبان شب نیمه شعبان و مناسبت‌های مختلف را داریم. در ماه رمضان تمام نفس‌های ما عبادت و خواندن یک آیه قرآن ثواب تلاوت تمام قرآن را دارد.
کتاب چهل حدیث امام خمینی کتاب خوبی است. در این کتاب امام می‌فرماید: گاهی اوقات تور می اندازند که ماهی بگیرند یا برای پرنده دانه می‌پاشند تا در دام بیفتند، این ایام، ایام دانه‌پاشی است مثلا نماز شب اول رجب فلان قدر ثواب دارد یا روزه ماه رجب. .. شما با این کار به تور خدا می‌افتید و با خدا رفیق می‌شوید. این ثواب‌ها وسیله‌ی آشتی شما با خدا می‌شود و انسان صید خدا می‌شود. حتی مشرکین قبل از اسلام هم انتظار ماه رجب را می‌کشیدند زیرا اولین ماه حرام ماه رجب بود. ( ماه‌های حرام دیگر ذی‌القعده، ذی‌الحجه و محرم است) آنها در این ماه به آرامش می‌رسیدند. ماه رجب به معنای ریزش رحمت است.
کتاب المراقبات فی الأعمال السنه (سلوک عارفان) نوشته‌ی میرزا جواد آقای ملکی است که ایشان در قبرستان شیخان قم دفن است. ایشان شخص عارف و عالمی بود. در این کتاب به ما می‌گوید که در هر ماه چطور از خودمان مراقبت کنیم. مراقبات ماه رجب و رمضان از همه پربارتر است.
در این کتاب روایتی از پیامبر داریم: خداوند یک فرشته‌ای بنام داعی (دعوت کننده) دارد که در آسمان هفتم است، وقتی ماه رجب می‌شود در همه‌ی شب‌های ماه رجب از اول شب تا بامداد ندا می‌دهد ای ذاکران، ای مطیعان، ای مستغفران مژده مژده، خدا می‌فرماید که من همنشین آنم که با من همنشین شود، من بخشنده‌ی آنم که از من بخشش بخواهد، ماه ماه من است، بنده هم بنده‌ی من است و رحمت هم رحمت من است. هر کسی مرا در این ماه بخواند پاسخش را می‌دهم و هر کسی خواسته‌ای از من بخواهد خواسته‌اش را برآورده می‌سازم. کسی که در این ماه با خدا ارتباط برقرار کند رشته‌ی میان خدا و بنده برقرار می‌شود. این یک فراخوان است ولی ضوابط و شرایطی دارد.
میرزا جوادملکی قبل از اینکه این حدیث را توضیح بدهد می نویسد: آه، آه با این همه ناسپاسی و بد بندگی، باز ما را دعوت کرده ؛ کجایند سپاسگزارا؟ کجایند حق شناسان؟ کجایند تلاش گران؟
اعمال این ماه در کتاب مفاتیح‌الجنان نوشته شده است. یکی از اعمال در شب اول ماه رجب است که احیاء این شب مستحب است و روزه‌ی اول ماه رجب هم مستحب است. در شب اول ماه دو رکعت نماز از پیامبر رسیده است که اگر کسی این دو رکعت نماز را بخواند مثل روزی است که از مادر متولد شده است. رکعت اول نماز بعد از حمد یک بار سوره الم‌نشرح و سه بار توحید خوانده می‌شود و در رکعت دوم بعد از حمد، یک بار الم‌نشرح، یک بار توحید، ناس و فلق خوانده می‌شود.
سی شب این ماه، دو رکعت نماز دارد: هر رکعت بعد از حمد، سه بار كافرون و یک بار توحید خوانده می‌شود، این نماز در شب خوانده می‌شود. اگر کسی این 60 رکعت نماز را بخواند، ثواب 60 عمره را می‌برد.
در تمام ماه رجب امام سجاد علیه‌السّلام در سجده‌های نماز این ذکر را می‌گفتند: « عَظُمَ الذَّنْبُ مِنْ عَبْدِكَ فَلْيَحْسُنِ الْعَفْوُ مِنْ عِنْدِكَ ؛ خدایا گناه بنده بزرگ است ولی عفو تو نیکوتر است.» در ماه رجب ذکر لا الله الا لله خیلی ثواب دارد. خواندن ده هزار مرتبه سوره توحید وارد شده است. همچنین ذکرهای « أستَغفرُ اللهَ ربّى و أتوب إلیه » و « اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحمّدٍ وَ آلِ مُحمّد» وارد شده است.
دعای ماه رجب « یَا مَنْ أَرْجُوهُ لِکُلِّ خَیْرٍ … » است ( ای خدایی که من در همه‌ی خوبی ها به تو امید دارم) امید مهمترین سرمایه است. در روایت داریم که امید بزرگترین داشته‌ی یک انسان است. فردی نزد امام صادق علیه‌السّلام آمد و گفت که گروهی در منطقه‌ی ما هستند که اهل گناه هستند و می‌گویند که امید ما به خداست. امام فرمود: به خدا قسم دروغ می‌گویند. هر کس دنبال چیزی است آنرا طلب می‌کند. ما امید صادق و امید کاذب داریم. امیرالمومنین می‌فرماید: بپرهیز از امید دروغین. در دعا داریم: خدایا پناه می‌برم از امیدی که دروغین است. خواندن سوره کهف در شب‌های جمعه مستحب است. امام حسن علیه‌السّلام هر شب این سوره‌ی را می‌خوانده و گریه می‌کرده است. در آیه 110 سوره کهف داریم: هر کس امید ملاقات به خدا را دارد عمل صالح انجام بدهد.
امیرالمومنین در حکمت 150 نهج‌البلاغه می‌فرماید: سی تا کار را انجام ندهید. سید رضی در ذیل این حکمت می‌نویسد که اگر از نهج‌البلاغه هیچی نمانده بود جز این حکمت، برای موعظه کافی بود. حضرت امیر می‌فرماید: از کسانی نباشید که به خدا امید دارند ولی عمل نمی‌کنند. (لاَ تَکُنْ مِمَّنْ یرْجُو الاْخِرَةَ بِغَیرِ الْعَمَلِ)
پس ماه رجب، ماه امید است و به امید تاکید شده است: یَا مَنْ أَرْجُوهُ لِکُلِّ خَیْرٍ … ولی ما باید زمینه‌ی خیر را فراهم کنیم. فردی نزد پیامبر آمد و گفت که من از مرگ می‌ترسم. پیامبر فرمود: آیا ثروت داری؟ او گفت: بله. پیامبر فرمود: ثروت خودت را به عالم دیگر بفرست و وقتی به آنجا بروی به ثروت خودت می‌رسید و دیگر از مرگ نمی‌ترسی. وقتی انسان مالش را وقف کند یا به فقرا کمک کند و بداند که مالش در آن دنیاست، دیگر از مرگ ترسی ندارد زیرا می‌داند که در آن دنیا دستش پر است. پس کسی امید دارد که برای چیزی کار کرده باشد. ما امید به خیر مثل بهشت داریم ولی باید در این دنیا برای خیر کاری بکنیم.
