سه‌شنبه 30 اردیبهشت 1404 - 4:07 بعد از ظهر
  • سایت ثاقب
  • اپلیکیشن ثاقب
  • درخواست سخنران برای روضه خانگی
مجله فرهنگی تبلیغی ثاقب
  • صفحه اصلی
  • عزاداری و روضه خانگی
  • شناخت أهل بیت
    • حضرت محمد صلوات الله علیه
    • امام علی علیه‌السلام
    • حضرت زهرا سلام الله علیها
    • امام حسن مجتبی علیه‌السلام
    • امام حسین علیه‌السلام
    • امام سجاد علیه‌السلام
    • امام باقر علیه‌السلام
    • امام صادق علیه‌السلام
    • امام کاظم علیه‌السلام
    • امام رضا علیه‌السلام
    • امام جواد علیه‌السلام
    • امام هادی علیه‌السلام
    • امام عسکری علیه‌السلام
    • امام زمان علیه‌السلام
  • مهدویت
    • مهدویت در قرآن
    • مهدویت در حدیث
    • آخرالزمان
    • انتظار فرج
    • رجعت
  • خاندان عصمت
    • حضرت عباس علیه‌السلام
    • حضرت زینب سلام الله علیها
    • حضرت معصومه سلام الله علیها
    • حضرت علی اکبر علیه‌السلام
    • حضرت علی اصغر علیه‌السلام
    • حضرت عبدالعظیم حسنی علیه‌السلام
    • حضرت عبدالله بن حسن علیه‌السلام
    • حضرت قاسم بن حسن علیه‌السلام
    • حضرت شاهچراغ علیه‌السلام
    • سایر خاندان عصمت
  • کلیپ و ویدیو
    • دعوت بزرگان
    • دعوت مداحان
    • استوری اینستاگرام
      • استوری شب زیارتی امام حسین
      • استوری ماه محرم
      • استوری أربعین
      • استوری فاطمیه
      • استوری ماه رمضان
      • استوری عید غدیر
      • استوری شهادت
      • استوری ولادت
      • استوری دهه کرامت
      • استوری ایام هفته
    • فیلم کوتاه
    • کلیپ تصویری
    • دعوت از مبلّغین
    • کلیپ صوتی
    • تیزر
    • آموزش سایت
  • اخبار و رویدادها
  • ویژه مبلّغین
No Result
مشاهده تمامی نتایج
مجله فرهنگی تبلیغی ثاقب
ورود به سامانه ثاقب
No Result
مشاهده تمامی نتایج
صفحه اصلی احادیث

عاجزترين مردم

حدیث أمیرالمؤمنین علی بن أبیطالب علیه‌السلام

17 دی 1401
عاجزترين مردم

در مجله فرهنگی دینی ثاقب عاجزترين مردم را در حکمتی از أمیرالمؤمنین علی بن أبیطالب علیه‌السلام می خوانید:

حضرت على عليه السلام مى‌فرمايند:

«أَعْجَزُ النَّاسِ مَنْ عَجَزَ عَنِ اكْتِسابِ الإخوَانِ، وَأَعْجَزُ مِنْهُ مَنْ ضَيَّعَ مَنْ ظَفِرَ بِهِ مِنْهُمْ‌

ناتوان‌ترين مردم كسى است كه در دوست‌يابى ناتوان باشد، و از او ناتوان‌تر كسى است كه دوستان خود را از دست بدهد».[۱]

شرح حدیث:

در روايات و تعبيرات اسلامى، مسلمانان نسبت به يكديگر به عنوان برادر شناخته شده‌اند و قرآن هم اين تعبير را دارد: «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ فَأَصْلِحُوا بَيْنَ أَخَوَيْكُمْ»؛ مؤمنان برادر يكديگرند؛ پس بين دو برادر خود صلح و آشتى برقرار سازيد».[۲]

همچنين قرآن در مورد غيبت مى‌فرمايد: غيبت نكنيد چون كسى كه غيبت مى‌كند مثل اين است كه گوشت برادر مرده‌اش را خورده است. اين تعبير بسيار پر معناست، معنايش اين است كه خداوند مسلمانان را مثل يك خانواده مى‌داند و نزديك‌ترين عواطف در كلمه برادر نهفته است. و حديث مورد بحث هم به‌ اين نكته اشاره دارد كه از همه ناتوان‌تر كسى است كه نتواند براى خودش برادرى كسب كند و عاجزتر از اين شخص هم كسى است كه دوستانى به دست آورده اما توان نگهدارى آنها را ندارد.

درباره داشتن دوست و اخوت و برادرى در اسلام بسيار تأكيد شده است؛ چرا كه انسان در زندگى مشكلات فراوانى اعم از مادّى و معنوى دارد و دوستان صميمى انسان را از لغزش‌ها حفظ مى‌كنند و مشاور خوبى براى انسان هستند، يك عقل، زياد خطا دارد امّا اگر عقل‌ها با هم جمع شوند خطا كم مى‌شود. انسان حبّ ذات دارد و عيب‌هاى خود را نمى‌بيند امّا دوست خوب، عيب‌هاى او را مى‌بيند و به او تذكّر مى‌دهد و باعث كمال او مى‌شود.

حس انزواطلبى كاملًا نكوهيده و ناپسند است. اساس اسلام بر اجتماع و زندگى گروهى است، چرا كه همان گونه كه‌ «الشَّاذُ مِنَ الْغَنَمِ لِلذّئْبِ‌؛ خوراك گرگ، گوسفندان تك‌رو هستند»، همين‌طور «الشّاذُ مِنَ النّاسِ لِلشَّيْطان‌؛ خوراك شيطان هم انسان‌هاى تنها و گوشه‌گير هستند»، زود گمراه و آلوده به انواع گناهان مى‌شوند. اينكه حديث مى‌فرمايد كسى كه نتواند دوست پيدا كند شخص عاجزى است به خاطر اين است كه پيدا كردن دوست كار مشكلى است و اگر يك اصل در زندگى انسان رعايت شود مى‌تواند دوستان زيادى پيدا كند و آن اين است كه حاضر باشد آنچه براى خود مى‌خواهد براى ديگران هم بخواهد و آنچه براى خود مى‌پسندد براى ديگران هم بپسندد.

امام على عليه السلام دوست و برادر حقيقى را اين چنين توصيف مى‌كند: «إنّ أخاكَ حَقّاً مَنْ غَفَرَ زَلّتك وسدّ خَلّتك وقبِلَ عُذْرَكَ وسَتَرَ عَوْرَتَكَ ونَفى‌ وَجَلَك وحَقّق أمَلَكَ؛ برادر حقيقى تو آن است كه از لغزشت درگذرد، نيازت را برآورد، پوزش تو را بپذيرد، عيبت را بپوشاند، ترس را از تو دور كند و آرزويت را برآورد».[۳]

و همچنين مى‌فرمايند:«أخوكَ الّذِي لا يَخْذِلُكَ عِنْدَ الشِّدَّةِ وَلا يَغْفَلُ عَنْكَ عِنْدَ الجَرِيرَةِ وَلا يَخْدَعُكَ حِيْنَ تَسْأَلُه؛ برادر تو آن كسى است كه هنگام سختى تنهايت نگذارد و هنگام گناه از تو غافل نشود و هرگاه از او چيزى مى‌پرسى فريبت ندهد».[۴]

همان‌طور كه قبلًا گفتيم روايات ما افراد با ايمان را متّحد و يكى به حساب مى‌آورد و تشبيهات جالبى در اين زمينه وارد شده است. رسول خدا صلى الله عليه و آله مى‌فرمايند: «الْمُؤْمِنُ لِلْمُؤمِنِ كَالبُنيانِ يُشَيِّدُ بَعضُهُ بَعضاً؛ افراد با ايمان نسبت به يكديگر همانند اجزاى يك ساختمانند كه هر جزئى از آن جزء ديگر را محكم نگاه مى‌دارد».[۵]

و همچنين فرموده‌اند: «مَثَلُ المُؤمِنينَ كالنَّفْسِ الواحِدَةِ ؛ مؤمنان همچون يك روحند».[۶]

و نيز از ايشان روايت شده است كه: «مَثَلُ المُؤْمِنينَ في تَوَادِّهِمْ وتَراحُمِهِمْ وَتَعَاطُفِهِم مَثَلُ الجَسَدِ إذا اشْتَكى‌ مِنهُ عُضْوٌ تَداعى‌ لَهُ سائِرُ الجَسَدِ بالسَّهَرِ والحَمَّى‌؛ مثل افراد با ايمان در دوستى و نيكى به يكديگر همچون اعضاى يك پيكر است كه چون بعضى از آن رنجور شود و به درد آيد اعضاى ديگر را قرار و آرامش نخواهد بود.[۷]

بنى آدم اعضاى يك پيكرند كه در آفرينش زيكديگرند
چو عضوى به درد آورد روزگار دگر عضوها را نماند قرار
تو كز محنت ديگران بى غمى‌ نشايد كه نامت نهند آدمى‌

حديث جالبى از رسول خدا درباره بهترين برادران وارد شده كه مى‌فرمايند: «خَيْرُ اخوانِكَ مَن اعانَكَ عَلى‌ طاعةِ اللَّهِ، وَصَدَّكَ عَن مَعاصيهِ، وأَمَرَكَ بِرِضاهُ‌ ؛ بهترين برادر تو كسى است كه در راه اطاعت خدا ياريت رساند و از نافرمانى‌هاى او بازت دارد و به خشنودى او فرمانت دهد».[۸]

از مجموع روايات به دست مى‌آيد كه بهترين برادر كسى است كه اين صفات را داشته باشد: تو را نصيحت كند، به تو كمك كند، اگر به تو نيازمند شد از تو بگذرد، دوستيش براى خدا باشد، براى انجام كارهاى نيك بشتابد و تو را نيز به نيكوكارى بكشاند و به نيكى فرمانت دهد و در انجام آن كمكت كند، عيب‌هايت را به تو پيشكش كند.

در حديثى رسول خدا صلى الله عليه و آله فرموده‌اند: «المُؤمِنُ مِرآةٌ لأخيهِ المُؤْمنِ، يَنْصَحُهُ إذا غابَ عنه، ويُميطُ عنه ما يَكْرَهُ إذا شَهِدَ؛ مؤمن آينه برادر مؤمن خويش است. در غيابش خيرخواهى او مى‌كند و در حضورش، امور ناخوشايند را از او دور مى‌گرداند».[۹]
و در زمينه برآوردن حاجت برادر دينى، امام صادق عليه السلام فرموده است: «مَن قَضى‌ لأخيهِ المُؤمنِ حَاجةً قَضى اللَّهُ لَهُ يَومُ القيامةِ مائةَ ألفِ حاجةٍ ؛ هر كس يك نياز از برادر مؤمن خود را برطرف سازد، خداوند بزرگ در روز رستاخيز صد هزار نياز او را برآورده خواهد كرد

پی نوشت ها:
[۱] نهج‌البلاغه، حكمت ۱۲
[۲] سوره حجرات، آيه ۱۰
[۳] ميزان الحكمه، ج ۱، ص ۵۴
[۴] بحار الانوار، ج ۷۷، ص ۲۶۹.
[۵] تفسير ابوالفتح رازى، ج ۲، ص ۴۵۰.
[۶] همان مدرك.
[۷] همان مدرك.
[۸] ميزان الحكمه، ج ۱، ص ۵۷
[۹] بحارالانوار، ج ۷۴، ص ۲۳۳

برچسب‌ها: حکمت نهج البلاغهحکمت های علویدوست یابیدوست یابی در حدیث
مطلب قبلی

مرگ در حکمت نهج‌البلاغه

مطلب بعدی

صدقه و أجل در حکمت نهج‌البلاغه

مطلب بعدی
صدقه و أجل در حکمت نهج‌البلاغه

صدقه و أجل در حکمت نهج‌البلاغه

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

نوزده + 9 =

موسسه فرهنگی تبلیغی ثاقب
  • سایت ثاقب
  • اپلیکیشن ثاقب
  • درخواست سخنران برای روضه خانگی

مؤسسه فرهنگی تبلیغی ثاقب با همت طلاب و روحانیون جوانِ دغدغه‌مند و بانیان خیّر در دی‌ماه سال ۱۳۹۹ (فاطمیه ۱۴۴۲) تشکیل شد تا بتواند سنّت روضه‌های خانگی را احیاء نموده و در تعظیم شعائر الهی و مکتب أهل‌بیت علیهم‌السلام قدمی بردارد. این مجموعه برای عزیزانی که محافل خانگی (روضه خانگی و جشن خانگی) برگزار می‌کنند و دلتنگ روضه و توسل به حضرت امام حسین علیه‌السلام هستند، سخنران اعزام می‌نماید. متقاضیان روضه خانگی یا جشن خانگی می‌توانند پس از ثبت‌نام در سایت، درخواست اعزام سخنران را ثبت کنند.

کلیه حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به مؤسسه فرهنگی تبلیغی ثاقب می‌باشد.

No Result
مشاهده تمامی نتایج
  • مجله ثاقب
  • عزاداری و روضه خانگی
  • شناخت أهلبیت
  • قرآن شناسی
  • مهدویت
  • احادیث
  • خاندان عصمت
  • طراحی گرافیک
  • کلیپ و ویدیو
  • اخبار و رویدادها
  • ویژه مبلّغین
  • اپلیکیشن ثاقب

© تمامی حقوق متعلق به موسسه فرهنگی ثاقب می‌باشد.