در اینجا به بررسی موضوع مالک نفس شدن در حدیثی از امام صادق علیه السلام می‌پردازیم:
قَالَ الصّادِقُ عليه السلام:
«مَنْ مَلَكَ نَفْسَهُ اذا رَغِبْ وَ اذا رَهَبْ و اذا اشْتَهى و اذا غَضِبَ و اذا رَضِىَ، حَرَّمَ اللَّه جَسَدَهُ عَلَى النّارِ».[۱]
امام صادق عليه السلام مى‌فرمايد:
«هركه در رغبت، ترس، شهوت، خشم و شادى خوددار باشد خداوند تنش را بر آتش حرام مى‌كند».
شرح حدیث :
مطابق روايت كسى كه مالک پنج چيز باشد (به عبارت ديگر در پنج حالت مالك خويش باشد) بدنش بر آتش حرام است:
الف) در موقعى كه به چيزى علاقه دارد، او را عاشق بى قرار نكند و حلال و حرام، خوب و بد، مكروه و واجب را فراموش نكند.
ب) اگر از چيزى مى‌ترسد و يا از كسى متنفّر است اين بغض، حجاب و سبب كوتاهى در وظايف شرعيّه‌اش نشود و يا اگر با كسى دشمن است اين دشمنى سبب غيبت و بدگويى آن فرد نشود.
ج) اگر به چيزى علاقه پيدا كرد، مالك نفس خويش باشد تا او را به حرام نيندازد.
د) هرگاه نسبت به كسى غضبناك شد، مالك نفس خويش باشد تا از حق تجاوز نكند.
ه) هرگاه از كسى خشنود شد، مالك نفس خويش باشد و معيارش خدا باشد نه مال و ثروت.
اگر مالك اين پنج چيز شد خداوند بدنش را بر آتش حرام مى‌كند.
از خدا بخواهيم كه هميشه امير نفس باشيم نه اسير نفس.
پی نوشت:
[۱] وسايل الشيعه، ج ۱۱، ص ۱۲۳، ابواب جهاد النفس، باب ۱، ح ۸؛ تحف العقول، حكمت ۴۲.
