از هر دست بدهی از همان دست پس می‌گیری

در مجله ثاقب به بررسی موضوع از هر دست بدهی از همان دست پس می‌گیری در حدیثی از امام صادق علیه السلام می پردازیم:

عن ابی عبدالله علیه السلام :

کان ابوذر رضی الله عنه یقول فی خطبته … یا مبتغی العلم قَدَّم لمقامک بین یدی الله عزوجل فانک مُثابٌ بِعَمَلِک کما تَدینُ تُدانُ یا مبتغی العلم. [۱]

[این روایت نورانی سه فراز دارد که با «یا مبتغی العلم» آغاز می شود . دو فراز آن را توضیح دادیم اما در این فراز پایانی می‌فرماید]:

ای کسی که جویای علم [نافع] هستی برای آن روز که در پیشگاه خداوند قرار می گیری عملی بفرست به درستی که تو در برابر عملت پاداش می گیری از هر دست که بدهی ازهمان دست پس خواهی گرفت ای جویای علم .

سه نکته مهم در این روایت بیان شده است :

دنیا چیزی نیست جز عمل خیر و شری که باقی می ماند .
با توجه به این که جز خیر و شر باقی نمی ماند مراقب باش دلبستگی های دنیوی تو را از کار خیر باز ندارد .
توجه داشته باش که یک روزی در برابر خداوند قرار می گیری و در آنجا ثواب به عمل تو داده می شود و بعد اشاره به یک اصل کلی می کند می فرماید :« کما تدین تدان »هر طور عمل کنی همان طور نتیجه آن را می بینی در روایت داریم :«مَن حَفَرَ بئراً لأخیه وقع فیه» اگر کسی چاله ای برای برادرش بکند ، خودش در آن می افتد

یا در روایت داریم :«مَن هَتَک حجابَ غیره انکشفت عوارت بیته»کسی که پرده دری کند برای دیگران عیوب خودش آشکار می شود« من عاب عیب و من شَتَم اجیب و مَن غَرسَ اشجار التُقی اجتنی ثمار المُنی ».کسی که عیب جویی کند ، عیب او را می گویند و کسی که فحاشی کند ، جواب می شنود کسی که درخت تقوا بکارد میوه آرزوها را می چیند. همه این روایات مصادیق کما تَدین تدان است .

پی نوشت :
[۱] الکافی، ج۲، ص۱۳۴