غدای نذری در ماه محرم
پختن غذای نذری در ماه محرم یا غذای محرم یکی از سنتهای زیبا و پسندیده مسلمانان و به خصوص مردم ایران در ایام محرم و صفر است. در این ایام، افراد به صورت گروهی در هیئتها و مساجد و حتی حیاط منازل به پخت غذای محرم مشغول میشوند. از جمله مشهورترین انواع غذای نذری یا غذای محرم میتوان به خورشت قیمه، قورمه سبزی، عدس پلو، زرشک پلو با مرغ، پخت انواع حلیم، آش، شله زرد و حلوا اشاره کرد.
پخت غذای نذری به صورت دسته جمعی یکی از زیباییهای این ایام است که این وظیفه سخت و مهم معمولا به عهده مردان خانواده و یا آشپزهای ماهر و باتجربه است. اما بعد از پخت آن نوبت به زنان خوشذوق و هنرمند ایرانی میرسد که با خلاقیت و ظرافت، به تزیین غذای محرم و تزیین غذای نذری مشغول میشوند تا آنچه با زحمت و با نیت پاک تهیه شده، با بهترین شکل ممکن به دست عزادران حسینی برسد.
از ویژگیهای بارز غذای محرم استفاده از بهترین و مرغوبترین مواد اولیه برای پخت غذای نذری است. معمولا برای تهیه و تزیین غذای محرم، در مصرف زعفران و انواع ادویهجات صرفهجویی نمیشود و آشپزها با اختیاراتی که صاحب نذر به آنها میدهد، برای تهیه و تزیین غذا سنگ تمام میگذارند. معمولا برای طبخ غذای نذری گوشتی از بهترین و تازهترین گوشت گوسفند و به مقدار زیاد استفاده میشود. علاوه بر این، صرف غذای نذری امام حسین پس از مراسم و در جمع عزاداران حال و هوای خاص خود را دارد که در به یادماندنیشدن غذای محرم تاثیر عمدهای دارد.
مردم ایران هر ساله با برپا کردن هیئتها و تکیه ها، عزاداریهای آیینی زیادی دارند و با پخش نذری میان مردم، سنت شریک شدن در نذری همدیگر را جدای از بیشتر کردن خلوص نیت آن، یک فرآیند اجتماعی و نشانه یک کار گروهی می کنند.
امام باقر علیه السلام فرمود:
هرکس گرسنه ای را سیر کند خداوند او را از میوه های بهشتی اطعام می کند.(المحاسن ص393 )
روایات فراوان دیگری نیز در همین مضمون وارد شده است که همگان اطعام و طعام به دیگران را مورد تحسین قرار می دهد.شیعیان نیز با توجه به این روایات که اطعام کردن طعام را برترین اعمال می شمرد اقدام به این کار می کنند و انجام آن را برای خود نذر می کنند و ثواب فراوان آن را به اهل بیت علیهم السلام اختصاص می دهند.
ثواب هزینه کردن برای عزای سیدالشهدا علیه السلام
حَکَی صاحِبُ ذَخائِرِ الأفهامِ عَن عَبدِاللهِ بنِ داودَ، عنِ الثِّقَاتِ، عَنِ ابنِ عَبّاسِ،
قالَ : … وَ إذا بِجَبْرَئِیلَ الْأَمِینِ هَبَطَ مِنَ الرَّبِّ الْجَلِیلِ
وَ قَالَ : یا مُحَمَّدُ، الْعَلِیُّ الأعلَی یُقْرِؤُکَ السَّلَامُ وَ یَخُصُّکَ بِالتَّحِیَّةِ وَ الإکرَامِ وَ یَقُولُ لَکَ : … ،
فَوَعِزَّتِی وَ جَلَالِی أَنِّی لَأَخلُقُ لَهَا(فاطمة) شِیعَةً طَاهِرِینَ مُطَهَّرِینَ، یُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ عَلَی عَزَاءِ الْحُسَیْنِ وَ أَرْوَاحَهُمْ عَلَی زِیَارَتِهِ وَ یُقِیمُونَ عَزَاءَهُ فِی مَجَالِسِهِمْ وَ یَسْبِکُونَ الدُّمُوعَ وَ یُقَلِّلُونَ الهُجُوعَ لَیْسَ لَهُمْ مِنْ ذَلِکَ رُجُوعٌ ، …
أَلَا وَ مَنْ أَنْفَقَ دِرْهَماً عَلَی عَزَائِهِ وَ زِیَارَتِهِ تَاجَرَتْ لَهُ الْمَلَائِکَةُ إلَی یَوْمِ الْقِیامَةِ فِیما یُنْفِقُهُ وَ یُعْطِی بِکُلِّ دِرْهَمٍ سَبْعِینَ حَسَنَةً وَ بَنَی اللَّهُ لَهُ قَصْراً فِی الْجَنَّةِ .
ابن عباس نقل می کند:
جبرئیل امین ازجانب پروردگار جلیل هبوط کرد و گفت:
ای محمّد، خدای علیّ اَعلی به تو سلام می رساند و تو را به درود و اِکرام مخصوص می گرداند و به تو می فرماید:
به عزّت و جلالم سوگند، برای فاطمه شیعیان پاک و پاک شده ای خلق می کنم، این شیعیان اموالشان را در راه عزای حسین علیه السلام انفاق می کنند و در راه زیارت حسین جان می دهند و عزای وی را در مجالسشان به پا می کنند، خالصانه بر وی اشک می ریزند، خوابشان را کم می کنند و از این شیوه باز نمی گردند …
آگاه باشید هرکس در راه عزا و زیارت حسین بن علی علیه السلام به مقدار درهمی انفاق نماید، ملائکه در آنچه انفاق نموده است تا روز قیامت با او داد و ستد می کنند و به ازای هر درهم هفتاد حسنۀ به وی می دهند و خداوند برای او قصری در بهشت بنا خواهد کرد.
(تَظَلُّمُ الزَّهرَاء ، ص73-74)
یکی از راه های نظری دادن به واسطه گرفتن روضه های خانگی است که میتوان هم خانه خود را با آن نورانی کنید و هم نذر خود را ادا کنید.
برای ثبت جلسات روضه خانگی و درخواست اعزام سخنران به روضه روی لینک زیر کلیک کنید.